TR EN AR FA
 
İnternet sitemizde yer alan yayınlar, düşünce yazıları niteliğinde olup yazarların ele aldıkları konu hakkındaki bireysel görüşlerini yansıtmaktadır; düşünce ve ifade özgürlüğüne inanan bir Büro olarak her türlü fikre saygı ve dile getirilmelerinden memnuniyet duyuyoruz. Sitemizdeki yazı ve makalelerde yer alan bilgileri spesifik bir hukuki uyuşmazlığa uygulamadan önce mutlaka bir Avukata danışmanızı tavsiye ederiz.

REKABET KURULU’NUN 29/12/2020 TARİHLİ ÖNARAŞTIRMA KAPSAMINDA TEŞEBBÜSLERCE SAĞLANMASI GEREKEN BİLGİLERE İLİŞKİN KARARI

Rekabet Kurulu’nun (“Kurul”) 17/01/2020 tarihli ve 20-05/48-M sayılı kararı ile başlatılan önaraştırma kapsamında teşebbüslerce sağlanması gereken bilgilerin 02/07/2020 tarihli ve 20-32/397-179 sayılı Kurul kararı uyarınca tanınan süre içerisinde sağlanıp sağlanmadığı hususu değerlendirilmiş ve 24/09/2020 tarihli ve 20-43/590-263 sayılı karar (“Karar”) 29/12/2020 tarihinde yayımlanmıştır.

I. OLAY TARİHÇESİ VE KARAR ÖZETİ

Türkiye'de faaliyet gösteren banka ve finansal kuruluşların ve bunların temsilciliklerinin mevduat, kredi, döviz, tahvil, bono, hisse senedi ve aracılık hizmetlerine ilişkin faaliyetlerinde 4054 sayılı Rekabetin Korunması Hakkında Kanun'u (“Kanun”) ihlal edip etmediklerinin tespit edilmesi amacıyla önaraştırma yapılmasına karar verilmiştir.

Yürütülmekte olan önaraştırma kapsamında bilgi ve belge istenen teşebbüsler; Citibank A.Ş. (“CITIBANK”), ING Bank A.Ş (“ING”) ve JPMorgan Chase Bank National Association Merkezi Colombus Ohio İstanbul Türkiye Şubesi (“JPMORGAN”), Türkiye Garanti Bankası A.Ş.’nin (“GARANTİ”), Goldman Sachs TK Danışmanlık A.Ş. (“GOLDMAN SACHS”)’dir.

Önaraştırma kapsamında ilk olarak teşebbüslerin Bloomberg ve Reuters platformlarında belirlenen tarihlerde yaptıkları bütün yazışmaların kayıtlarının Rekabet Kurumunun (“Kurum”) kayıtlarına intikal edecek şekilde gönderilmesi istenmiştir. Kurumun anılan ilk bilgi talebine yönelik GARANTİ, ING, JPMORGAN ve CITIBANK tarafından Kurum kayıtlarına sunulmuştur ancak GOLDMAN SACHS tarafından çeşitli gerekçelerle sunulmadığı tespit edilmiştir.

Önaraştırma sürecinde teşebbüslere gönderilen ikinci bilgi talebi kapsamında ise, önaraştırmaya taraf olan teşebbüslerin ve bağlı bulundukları ana grupların Amerika Birleşik Devletleri’nde (“ABD”) ve İngiltere’de istihdam edilen, Türk Lirası ile alım – satım işlemleri yapan trader’larının TL kotasyonlu işlem hacmi en çok olan ilk 10 trader’ının (her bir ülke için ayrı ayrı olmak üzere) Bloomberg ve Reuters platformlarında yaptıkları yazışmaların ilgili platformlardan temin edilerek gönderilmesine ilişkin bilgi ve belge talebinde bulunulmuştur. GOLDMAN SACHS’a ise bilgi talebine olumsuz dönüş yaptığından ve Kurumun bu bilgileri İngiltere’de bulunan The Financial Conduct Authority’den (“FCA”) istemesi gerektiğini belirttiğinden bu bilgi talebi iletilmemiştir.

İngiltere ve ABD’de istihdam edilen trader’lar hakkındaki anılan ikinci bilgi talebine yönelik olarak GARANTİ, ING, CITIBANK ve JPMORGAN da istenilen bilgi ve belgelerin teşebbüs uhdesinde bulunmadığı, dolayısıyla teşebbüs tarafından bu bilgilere erişim sağlanamayacağı, tebligatın uluslararası hukuk normlarına göre usulüne göre ana teşebbüse yapılması gerektiği, bilgi talebinin Kurumun yetkisini aşan nitelikte olduğu, bu bilgilerin Genel Veri Koruma Yönetmeliği (“General Data Protection Regulation” veya yaygın kısalması “GDPR”) ve Bankacılık Kanunu gibi sair mevzuat nedeniyle yurtdışında yerleşik olan teşebbüsün doğrudan kendisinden talep edilmesi gerektiği gibi gerekçelerle bilgi talebini karşılamamıştır.

Çeşitli gerekçeler ileri sürerek Kurumun bilgi ve belge talebini karşılamayan veya çeşitli işlemlerden sonra karşılayabileceğini ifade eden teşebbüslerden GARANTİ, ING, CITIBANK, JPMORGAN ve GOLDMAN SACHS’a Kurul tarafından alınan 02.07.2020 tarihli ve 20-32/397-139 sayılı karar ile Kanun’un “İdari Para Cezası” 16. maddesinin (c) bendi “…Kanunun 14 ve 15 inci maddelerinin uygulanmasında eksik, yanlış ya da yanıltıcı bilgi veya belge verilmesi ya da bilgi veya belgenin belirlenen süre içinde ya da hiç verilmemesi…” uyarınca 2019 mali yılı sonunda oluşan gayri safi gelirlerinin binde biri oranında olmak üzere idari para cezası verilmesine karar verilmiştir. Kararda ayrıca talep edilen bilgilerin 16/07/2020 tarihi mesai bitimine kadar Kuruma iletilmesi gerektiği, aksi takdirde sürenin bitiminden itibaren talep edilen bilgilerin Kurum kayıtlarına girmesine kadar yürütülmek üzere, her gün için Kanun’un 17. maddesinin birinci fıkrasının (c) bendi uyarınca idari para cezası uygulanacağına hükmedilmiştir.

İşbu yazımız konusu 24/09/2020 kararda da, yukarıda adı geçen teşebbüslerin Kurulun 02/07/2020 tarihli ve 20- 32/397-139 sayılı kararının gereğini yerine getirip getirmediği hususu değerlendirilmiştir.

II. DEĞERLENDİRME

Kurul’un mezkûr kararında, talep edilen bilgilerin Kurum kayıtlarına 16/07/2020 tarihi mesai bitimine kadar iletilmesi gerektiği, aksi takdirde sürenin bitiminden itibaren talep edilen bilgilerin Kurum kayıtlarına girmesine kadar yürütülmek üzere her gün için 4054 sayılı Kanun’un “Nispi İdari Para Cezası” başlıklı 17. maddesinin birinci fıkrasının (c) bendi “Kurul, teşebbüs ve teşebbüs birliklerine, 16 ncı maddenin birinci fıkrasında belirtilen cezalar saklı kalmak kaydıyla… istenen bilgi veya belgenin belirlenen süre içinde verilmemesi… durumunda her gün için, ilgili teşebbüsler ile teşebbüs birlikleri ve/veya bu birliklerin üyelerinin karardan bir önceki mali yıl sonunda oluşan, bunun hesaplanması mümkün olmazsa karar tarihine en yakın mali yıl sonunda oluşan ve Kurul tarafından saptanacak olan yıllık gayri safi gelirlerinin onbinde beşi oranında idarî para cezası verir…” uyarınca idari para cezası uygulanacağı göz önüne alındığında, talep edilen bilgilerin gönderiminin hangi tarihte tamamlanmış sayılacağı önem taşımaktadır.

ING tarafından 14/07/2020 ve 16/07/2020 tarihlerinde, JPMORGAN tarafından 16/07/2020 tarihinde ve CITIBANK tarafından ise 16/07/2020 tarihinde Kurulun mezkûr kararında yer verilen yükümlülükleri yerine getirildiği, bu nedenle anılan teşebbüslere 4054 sayılı Kanun’un 17. maddesi kapsamında idari para cezası uygulanmasına yer olmadığı değerlendirilmiştir. Ancak hakkında idari para cezası uygulanan GARANTİ açısından ise farklı süreç söz konusu olup, bu teşebbüse ilişkin değerlendirmeye ayrıca yer verilmiştir.

Yapılan incelemede GARANTİ tarafından Kurum kayıtlarına 16/07/2020 tarihinde bir veri seti sunulduğu ve çeşitli açıklamalara yer verildiği görülmüştür. Teşebbüsün ana ortağı olan Banco Bilbao Vizcaya Argentaria S.A.’nın (“BBVA”), GARANTİ aracılığıyla ayrıca 20.07.2020 tarihinde 16.07.2020 tarihi itibarı ile iletilen bilgilere ilaveten ek bilgi ve veriler sunmuştur. Öte yandan GARANTİ’den, gönderilen bilgi ve veriler ile ilgili bazı açıklamalar talep edilmiş ve GARANTİ tarafından 30.07.2020 ve son olarak 28.08.2020 tarihinde ek bilgi ve veriler gönderilmiştir.

Nitekim 20.07.2020 tarihinden sonra GARANTİ ile gerçekleştirilen görüşmeler verinin eksikliğinden ziyade verinin nasıl sağlıklı incelenebilir hale getirilebileceği ve kişisel verilere ilişkin karartmaların niteliğinin saptanması gibi hususlar üzerinde yoğunlaşmıştır. Öte yandan GARANTİ’nin gerek BBVA ile sağlanan görüşmeler gerekse de Kurum ile olan iletişiminde işbirliğinden kaçınmaması ve bilgileri iyi niyetle iletme çabasında olması, COVID-19 salgını nedeniyle birçok prosedürün daha yavaş işler hale gelmesi ve 20/07/2020 tarihinde sağlanan veriler ile hâlihazırda asgari surette bilginin sağlanmış olması da teşebbüs lehine yorumlanmıştır. Buna karşılık Kurul kararına uymaması sebebiyle GARANTİ’ye, Kanun’un 17. maddesinin birinci fıkrasının (c) bendi uyarınca, 17/07/2020 tarihinden bilgilerin Kurum kayıtlarına intikal ettiği 20/07/2020 tarihine kadar her gün için 2019 mali yılı sonunda oluşan gayri safi gelirinin onbinde beşi oranında olmak üzere üç (3) günlük süre dikkate alınarak idari para cezası verilmesi gerektiği kanaatine varılmıştır.

III. SONUÇ

Kurul, re’sen veya ilk inceleme aşamasından geçen başvurular üzerine doğrudan soruşturma açılmasına ya da soruşturma açılmasına gerek olup olmadığının tespiti için önaraştırma yapılmasına karar verir. Kurul, Kanun ile kendisine verilen soruşturma yürütme görevini yerine getirirken bilgi talebinde ve yerinde incelemede bulunabilecektir. Kurul, söz konusu bilgi ve belgeleri yürütmüş olduğu soruşturmayla alakalı olarak ve makul bir süre içinde teslim edilmesi beklentisi ile isteyebilir.

Kurul tarafından Kurum’a intikali istenen bilgi ve belgelerin teşebbüsler tarafından karşılanmaması halinde Kanun’un 16. maddesinde belirlenen cezanın yanı sıra, bilgi talebine ilişkin cevaplarını geciktirdikleri her gün için Kanun’un 17. Maddesinde düzenlenen cezai yaptırımların uygulanması mümkündür.

Rekabet hukuku kapsamında incelemeye alınan teşebbüsler tarafından hangi gerekçelerle bilgi paylaşımından kaçınılabileceği veya paylaşılan bilgilerin (örneğin ticari sırların) gizliliğinin temini için izlenmesi gerekli prosedürler rekabet hukuku (ikincil) mevzuatında belirtilmiştir. Rekabet hukuku konusunda uzman hukuk danışmanları ile ilgili süreçlerin yönetilmesi bu noktada büyük önem arz etmektedir. Zira teşebbüslerin kendilerince haklı olan gerekçelerinin rekabet hukuku mevzuatına uyumlu olmaması durumunda teşebbüslerin yukarıda yer verilen kararlar doğrultusunda idari para cezaları ile karşılaşmaları söz konusu olacaktır.

Konu hakkında soru veya sorununuz olması halinde Büromuz ile iletişime geçmekten lütfen çekinmeyiniz. 04/01/2021

Saygılarımızla,

ESİS HUKUK BÜROSU

Yol Tarifi